W poprzednim artykule omawiałam temat podziału majątku w procesie rozwodowym, Podział majątku w procesie rozwodowym, który nie jest zbyt częstą formą podziału majątku, ponieważ co do zasady sąd nie dzieli majątku w sprawie o rozwód.

Jakie są sposoby dokonania podziału majątku między małżonkami po rozwodzie?

Po rozwodzie małżonkowie mogą podzielić swój majątek:

• zawierając umowę o podział majątku wspólnego przed notariuszem
• dokonać sądowego podziału majątku wspólnego na wniosek jednego z małżonków, gdy byli małżonkowie nie są w stanie porozumieć się ze sobą co do planowanego podziału lub gdy jeden z nich odmawia zgody na dokonanie podziału.

W przypadku sądowego podziału majątku, który to sposób jest najbardziej popularny, to strony powinny przedstawić dokumenty potwierdzające to co wchodzi w skład dzielonego majątku wspólnego oraz jakie koszty poniosły w trakcie trwania związku. Często sąd powołuje biegłych, którzy w przypadku konfliktu między byłymi małżonkami obiektywnie wycenią i ustalą rzeczywistą wartość dzielonego majątku. Warto dodać, że w takim procesie sąd nie jest związany wnioskami stron i może samodzielnie wybrać własny sposób podziału takiego majątku.

Podział majątku byłych małżonków może nastąpić w naturze poprzez np.:

• podział nieruchomości (domu) na dwie części,
• podział cywilny tzn. przyznanie np. nieruchomości (domu) na wyłączną własność jednemu małżonkowi z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego z nich tzn. spłata posiadanego udziału małżonka,
• sprzedaż egzekucyjną np. nieruchomości (domu) małżonków i podział sumy uzyskanej ze owej sprzedaży.

 Jak rozliczyć nakłady poczynione przez małżonków?

Jeżeli chodzi o kwestię rozliczenia nakładów między małżonkami w toku postępowania o podział majątku wyróżnia się dwie sytuacje rozliczenie nakładów. Po pierwsze chodzi o zwrot wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków albo o zwrot wydatków i nakładów, które jeden z małżonków poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny.

Dodać należy, że nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Natomiast jeżeli chodzi o zwrot wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków, jest to możliwe z wyjątkiem zwrotu wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód.

Poza powyższym, gdy jeden z małżonków poczynił jakiekolwiek nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny, to podlegają one rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku. Jako nakład na majątek odrębny z majątku osobistego należy uznać nakład osobistej pracy jednego z małżonków, w której wyniku nastąpił wzrost wartości przedmiotu należącego do majątku odrębnego drugiego z małżonków. W takim wypadku korzyść majątkowa, o którą następuje wzrost wartości majątku odrębnego dzięki usługom świadczonym osobiście przez jednego z małżonków, określona sumą zaoszczędzonych wydatków z majątku odrębnego, stanowi nakład poczyniony z majątku wspólnego na majątek odrębny.

Adwokat Jelenia Góra – Zadzwoń już dziś

Jakie są udziały małżonków w majątku wspólnym?

Zgodnie z art. 43 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, żeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.

W razie sporu co do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym sąd może w tym przedmiocie orzec postanowieniem wstępnym.

Zgodnie z obowiązującą linią orzeczniczą: „U podstaw art. 43 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego leży bowiem założenie, że tylko w małżeństwie prawidłowo funkcjonującym usprawiedliwione są równe udziały w majątku wspólnym, mimo że małżonkowie przyczyniali się do jego powstania w różnym stopniu. Opiera się ono na więziach osobistych i gospodarczych między małżonkami oraz na obowiązku wzajemnej pomocy. To założenie odpada jednak, gdy małżonek rażąco lub uporczywie naruszał swe obowiązki wobec rodziny bądź doprowadził do zawinionego rozkładu pożycia. Kwestia winy nie jest więc bez znaczenia przy ocenie ważnych powodów i przyjmuje się, że art. 43 § 2 kro nie powinien działać na niekorzyść małżonka, któremu nie można przypisać winy”.

Interesują Cię inne porady prawne? Jesteś z okolic Jeleniej Góry i potrzebujesz pomocy prawnej? Sprawdź też moje pozostałe wpisy na blogu.